دکترضرغام :

ایران 1/6 در صد از علم جهان را تولید کرده که حامی یک در صد آن صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران بوده است

دكتر نصرت الله ضرغام رئیس صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران كشور گفت: ايران 1/6 در صد از علم جهان را توليد كرده كه حامي يك در صد آن صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران بوده است در تلاش هستیم تا از امکاناتی که نظام برای عرصه پژوهش فراهم کرده است تمام پژوهشگران ما به تناسب ظرفیت و توانمندی شان بهره بگیرند.
به گزارش وبسایت مقاله نویسی ISI20 به نقل از روابط عمومی وزارت علوم ، دکتر ضرغام در نشستي خبری با اشاره به تاریخچه شکل گیری این صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران كشور اظهار داشت: شورای پژوهش های علمی کشور در سال 1368 برای سیاستگذاری پژوهشی در کشور ایجاد شد و بعد از اتمام ماموریت این شورا با توجه به تاکیداتی که مقام معظم رهبری داشتند تلاش هایی صورت گرفت تا زمینه شکوفایی استعدادهای برتر کشور و حمایت از پژوهش و پژوهشگران فراهم شود. 
وی افزود: در این راستا به مطالعه بنیادهای علم کشورهای مختلف پرداخته شد و 20کشور مورد ارزیابی قرار گرفتند که در نهایت اساسنامه ای جهت حمایت از تحقیقات در کشور تدوین شد كه این اساسنامه در سال 1382 مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفت و بعد از ابلاغ آن دکترمحمد فرهادی وزير محترم علوم ،تحقيقات و فناوري به عنوان اولین رئیس اين صندوق تعیین شدند. 
دکتر ضرغام با بيان اينكه قرار بود از ابتدا نام این مجموعه بنیاد ملی علم ایران باشد،به وظایف صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران كشور اشاره کرد و گفت: هدف این است كه از ظرفیت های موجود در کشور و خارج از کشور و به طور کلی ظرفیت های موجود در کل دنیا برای توسعه علمی و در کنار آن توسعه ملی کشوربهره گرفته شود و خوشبختانه این ظرفیت ها به توجه به نگاه های کلانی که وجود دارد چه به لحاظ انسانی و چه به لحاظ مالی روز به روز در حال افزایش است.
وی با بیان اینکه ما واحد دیپلماسی علمی را برای گسترش ارتباطات بین المللی ایجاد کرده ایم، بیان کرد: کمک گرفتن و کمک رساندن به توسعه علم جهانی و معرفت هردو مدنظر ما است. بنابراین در داخل کشور هم اولین کاری که انجام شد این بود که اولویت های تحقیقاتی مشخص شد که منابع ما برای انجام کدام تحقیقات استفاده شود و کدام تحقیقات برای ما تحقیقات کاربردی و راهبردی است كه در همین زمینه کارگروه های مختلفی نیز تشکیل شد.
دكترضرغام در بخش ديگري از سخنان خود، با اشاره به چشم انداز این صندوق بیان کرد: قصد ما این است که بتوانیم از کل پژوهش کشور و پژوهشگران به صورت متوازن حمایت کنیم. به همین جهت در تلاش هستیم تا از این امکاناتی که نظام فراهم کرده است تمام پژوهشگران ما به تناسب ظرفیت و توانمندی شان بهره بگیرند. بنابراین یکی از کمک هایی که اصحاب رسانه در این عرصه می تواند داشته باشند, اطلاع رسانی است. 
وی افزود: ما بسیار تلاش کردیم تا از نوع حمایت ها، میزان حمایت ها و سیاست های حمایتی مان ایرانی ها در داخل و خارج از کشور مطلع شوند اما همیشه ارزیابی ما این بوده که اطلاع رسانی در حد انتظار نبوده است و خیلی از افراد هستند که به لحاظ ظرفیت و توانمندی علمی در سطح بسیار خوبی هستند اما مطلع نیستند. علاوه بر اینکه گاهی ما نشست هایی با خبرنگاران داریم تصمیم گرفته ایم به دانشگاه های معتبر کشور هم برویم و در میان دانشجوها و اساتید حضور پیدا کرده و اطلاع رسانی کنیم که هم آن ها بتوانند از حمایت های ما بهره بگیرند وهم ما بتوانیم از کمک های آن ها به صورت پژوهشگر و داور و به صورت حضور در کارگروه های تخصصی استفاده کنیم.
رئیس صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران كشور با اشاره به میزان حضور پژوهشگران در داخل کشور گفت: در حال حاضر حدود 32هزار پژوهشگر و هیئت علمی داخل کشور و بخشی در خارج کشور با ما در ارتباط هستند و بنا داریم این رقم را افزایش دهیم. به یقین ظرفیت کشور 2 برابر این رقم است و تلاش ما این است تا این آمار را برسانیم به ظرفیتی که کشور دارد تا همه پژوهشگران بتوانند ازحمایت های صندوق بهره بگیرند. 
وي افزود : در همین راستا به دانشگاه های مختلفی رفتیم و بازخورد این حرکت ما بازخورد مناسبی بوده و در همین مدت کوتاه 17 هزار مورد پژوهشگر و هیئت علمی با پر کردن پرسش نامه‌های مورد نظر اعلام همکاری کردند.ما برای اینکه بتوانیم از ظرفیت های خارج کشور نیز استفاده کنیم کرسی های پژوهشی و پسا دکتری و گرنت پژوهشی را برای خارج از کشور هم تعریف کرده ایم.
دكترضرغام در ادامه گفت : ما تصمیم داریم که ضمن استفاده از منابع انسانی داخل و خارج کشور از منابع مالی نیز بهره ببریم. منابع مالی داخل کشور با توجه به اینکه بودجه ما دولتی است طبق اساسنامه می تواند تنوعی در بودجه داشته باشد و صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران به دنبال ایجاد این تنوع است زیرا باور دارد که در کشور این ظرفیت وجود دارد و یکی دیگر از اقدامات ما در این عرصه این بود که حتی به دنبال این رفتیم که از بنیادهای فرهنگی هم کمک دریافت کنیم زيرا کمک به امر پژوهش توسط مردم و بنیادها نشانه رشد اجتماعی آن جامعه است و ما به نوعی با این حرکت خود فرهنگ سازی هم می کنیم.
وی با تاکید بر اهمیت استفاده از منابع مالی در پیشرفت پژوهش در کشور گفت: در کنار این موارد در حال انعقاد قراردادهایی با سازمان های مختلف اعم از دولتی وغیردولتی هستیم و چند هدف را دنبال می کنیم. ابتدا اینکه کار پژوهشی انجام شود و نتایجش در اختیار این ها قرار بگیرد و برای اینکه این اتفاق بیفتد شرط ما این است که اولویت های تحقیقاتی سازمان مشخص شود زيرا ما به دنبال این هستیم که منابعی که برای تحقیقات استفاده می شود بروز و ظهور در رشد توسعه ملی کشور داشته باشد.
دكترضرغام در خصوص قرادادهای منعقد شده توسط صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران كشور گفت: ما با وزارت بهداشت و درمان قرارداد بستیم و 70 درصد هزینه را آن ها پرداخت می کنند یعنی با این قرارداد توان ما هم به لحاظ منابع مالی بالا می رود. هم اکنون در حال انعقاد قراردادی با سازمان محیط زیست هم هستیم و مراحل نهایی را طی می کنیم. همچنین در حال بستن قرارداد با ستاد اجرایی فرمان امام هستیم برای اینکه بتوانیم خدمات پژوهشی ارائه دهیم.
رئیس صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران كشوردر ادامه به امضای تفاهم نامه با بنیاد علم آلمان اشاره کرد و گفت: در این خصوص منتظر بودیم تا تغییر نام ما ابلاغ شود زیرا وقتی صندوق گفته می شود یک مقدار استنباط بانک و رنت و سود می شود و این اصطلاح برای آن ها خیلی ملموس نیست. خوشبختانه این پروسه در شورای عالی انقلاب فرهنگی طی شد و باید خدمت رئیس جمهور محترم ارسال شود و به محض ابلاغ این نام با همه بنیاد های دنیا مکاتبه خواهیم کرد.
وی افزود : امید می رود تجاری سازی یافته های علمی هم بتوانیم اعداد و ارقامی متناسب با جمعیت کشور داشته باشیم. حدود 1 درصد جمعیت دنیا را ایران دارد و باید در زمینه تبدیل علم به ثروت که سیاست کلی نظام است و در اسناد بالادستی هم به زیبایی آمده است تلاش کنیم.
دكتر ضرغام در ادامه با اعلام اينكه مرکز توسعه نوآوری در اين صندوق ایجاد شده است ، گفت :  کار مرکز توسعه نوآوری به این صورت است که پژوهشگر که صاحب یافته پژوهشی است در کنار یک شرکت صنعتی و تولیدی با حضور یک مربی کار خود را آغاز کند. این ها می توانند ایده های علمی را به محصول تبدیل کنند و در پروسه تبدیل علم به ثروت کارآفرینی هم انجام دهند چیزی که ما به خصوص برای فارغ التحصیلان مستعد کشور نیاز داریم که بتوانند در این پروسه ها وارد شوند و اشتغال پیدا کنند و از علم و آموخته شان در کشور بهره مند شویم.
وي با اشاره به اهمیت اشتغال‌زایی برای پژوهشگران و توسعه کارآفرینی در این بخش بیان کرد: سیاست نظام و دولت این است که بدنه دولت کوچک شود و دولت بیشتر به کار حاکمیتی بپردازد و تصدیگری را واگذار کند واصل 44 قانون اساسی نیز که در همین زمینه است هم برای آموزش عالی ما و هم برای کسانی که تحصیل می کنند پیام دارد. اجرای این سیاست نظام و قانون مذکور در سیاست تربیت نیروی انسانی هم تاثیر می گذارد. بنابراین شرکت های دانش بنیان و حرکتی که برای ایجاد شرکت های VCیا همان شرکت های سرمایه گذار ریسک پذیر در حال انجام است در جهت توسعه این اقدامات است و ما پيش بيني مي كنيم كه در برنامه ششم پیش بینی می کنم که به لحاظ حقوقی و قانونی این شرکت های سرمایه گذار ریسک پذیر جایگاه خود را پیدا کنند.
دكتر ضرغام با تاکید بر اینکه ما هم در حوزه تولید علم ورود پیدا کرده ایم و هم در حوزه تجاری سازی در حال ورود هستیم افزود : ما این مراکز نوآوری را در مراکز علمی ایجاد می کنیم و به مدت 12 سال از آن ها حمایت خواهیم کرد برای اینکه این ها بتوانند یافته های پژوهشی را به محصول تبدیل کنند. ما هم برای تحقیقات بنیادی و هم برای تحقیقات کاربردی هزینه می کنیم و ارتباط ما با سازمان های دولتی و غیر دولتی و عمومی بر این اساس است که بتوانیم تحقیقات کاربردی را انجام دهیم اما تحقیقات راهبردی را به نوعی دیگر به انجام برسانیم.
وي با اشاره به اشکال کمک های صندوق حمایت از پژوهشگران و نوآوران کشور گفت: ما کرسی های پژوهشی را داریم. این کرسی ها به اساتید برجسته و دانشمندان ایرانی که دارای تخصص ویژه ای هستند تعلق می گیرد و به مدت 10 سال اینها تحت پوشش حمایتی صندوق قرار می گیرند. همچنین در رابطه با مسائل اساسی کشورمان در رابطه با ایمپلنت ها کرسی تعریف کرده ایم و تا کنون 21 کرسی تحت عنوان کرسی صندوق به دانشمندان حتی در زمینه علوم انسانی اعطا کرده ایم. همچنین برای علمی کردن زبان فارسی يك کرسی پژوهشی به مرحوم دکتر شهیدی داده بودیم که اکنون یکی از همکاران وی این کار را دنبال می کند. البته 69 کرسی پژوهشی هم تحت عنوان جایزه علامه طباطبائی و جایزه شهید آوینی هم از طریق بنیاد نخبگان به اساتید برجسته داده شده است.
رئیس صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران كشور در بخش ديگري از سخنان خودگفت : کرسی هایی که ما اعطا کرده ایم خروجی بسیار خوبی داشته است. 334 مقاله ارزشمند به علاوه دستاوردهای فناورانه و تربیت دانشجو در مقطع دکترا و چاپ و تالیف کتاب از جمله این اقدامات است و این سیاست ما در رابطه با کرسی ها ادامه پیدا خواهد کرد. 
وی همچنين به واگذاری پسا دکتری و اعطای گرنت پژوهشی به عنوان دیگر اقدامات صورت گرفته از سوي صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران اشاره كرد و گفت: برای این که تحقیقات را وارد نیازهای جامعه کنیم و متناسب با نیازهای جامعه کار تحقیقاتی و پژوهشی صورت بگیرد، 13 کارگروه تشکیل داده ایم که هر کارگروه موظف شده است 10 موضوع تعیین کند و 130 موضوع نیز از طریق پرتال صندوق اطلاع رسانی خواهد شد که در نتیجه کار تحقیقاتی انجام شود و نتایج آن در اختیار کشور قرار بگیرد. 
دكترضرغام همچنين از تعریف یک کرسی پژوهشی برای دریاچه ارومیه خبرداد و گفت: در خصوص مسائل دریاچه ارومیه و موضوعات زیست محیطی و اجتماعی آن ، مجموعه ای از افراد متخصص دور هم جمع شده اند و مسئله از زوایای مختلف بررسي مي شود تا در نهايت راهکار جامعی ارائه دهند. بنابراین با همکاری دانشگاه صنعتي شریف و سازمان حفاظت از محیط زیست و DFG آلمان یک کرسی برای احیای دریاچه ارومیه اختصاص دادیم.
ریس صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران كشور همچنین گفت: ثبت اختراعات مخترعین دانشگاهی و غیر دانشگاهی يكي ديگر از فعاليت هاي اين صندوق است كه تا كنون  38 اختراع را در خارج از کشور حمایت کرده ایم كه ثبت شده و 8 مورد آن ها به فروش رفته و 54 مورد هم در کارگروه پتنت ما مصوب شده و در حال طی کردن پروسه لازم است و كلا ما تصمیم داریم طیف مخاطبین مان را با اطلاع رسانی گسترش دهیم. ما به دنبال این هستیم که علم و نوآوری و اختراعات ما در تولید ناخالص کشور جای خود را باز کند.
دكترضرغام همچنين به ارتباط و هماهنگی های لازم با وزارت خانه های مختلف کشور اشاره کرد و افزود: این حسن ارتباطات به ما کمک می کند که کل انرژی مان جمع شود و ظرفیت بیشتری برای انجام کارهای بزرگتر و موثرتر برای نظام و مردم عزیز کشورمان داشته باشیم. البته صندوق ابعاد فرهنگی را نیز مدنظر دارد و پرتال آن در یک بخش خود تحت عنوان پژوهش، تعالی و کمال این مسئله را دنبال می کند که اگر این این 3 عنصر در کنار هم باشند این دنیا را برای مردم زیبا می کنند. مدیریتی که صندوق دارد مدیریت باز است. بدنه ما کوچک است و این تصمیم خود صندوق است در حالیکه کل افراد صاحبنظر می توانند در سیاست ها مدیریتی ما اظهار نظر و نقد کنند و پیشنهاد دهند و ما نیز استفاده خواهیم کرد.
رئیس صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران كشور در پایان گفت: صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران تمام کارهای خود را با اسناد بالادستی و سیاست های ابلاغی پژوهش و فناوری تطبیق می دهد و اعتقاد دارد که این هماهنگی و تبعیت از سیاست های کلان برای تحقق بهتر و سریع تر اهداف کمک می کند.