استاد فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف گفت: کنکور میتواند حذف شود، به شرط آنکه جلوی پارتیبازی و رفاقتبازی که اکنون در دانشگاهها حاکم است، گرفته شود.
دکتر مهدی گلشنی در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، در خصوص حذف کنکور تاکید کرد: ابتدا باید تلاش شود که عیوب کنکور رفع شود و سپس دانشگاهها را در مقابل این پارتی بازیها پاستوریزه کنند، پس از آن حذف کنکور مشکلی ندارد. اما با این میزان پارتیبازی که اکنون در دانشگاههای ما وجود دارد، چندان به حذف کنکور خوشبین نیستم.
وی افزود: من جایگاه واقعی علم ایران را بالا نمیبینم، با وجود اینکه اقدامات نسبتا خوبی برای آن صورت گرفته است، اما ظرفیتهای زیادی وجود دارد که هنوز به آنها توجه نشده است.
استاد فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف خاطرنشان کرد: در واقع باید گفت ظرفیت ایران خیلی بالا است، اما از آن استفاده مطلوبی نمیشود. استفاده از نخبگان واقعی و افراد ذیصلاح میتواند به استفاده از ظرفیتهای کشور کمک کند.
انتقاد از رفتار دانشگاههای ایران در تعاملات بینالمللی
گلشنی، بینالمللیسازی دانشگاهها را نوعی عقب افتادگی دانست و گفت: ما به دانشگاههای ایران نمیگوییم که با دانشگاههای غربی ارتباط برقرار نکنید، اما فکر نکنید که باید همه چیز را از آنها یاد بگیرید، بلکه تلاش کنید که دانشگاههای ایران نیز به سطح بالایی و همتراز با آنها برسند. بینالمللیسازی که در حال حاضر در دانشگاههای ما مطرح است، در جهت خسران علم است.
وی با تاکید بر اینکه بینالمللیسازی دانشگاههای ایران به معنای خالیکردن محتوای آنها است، اما این به این معنا نیست که دیپلماسی علمی وجود نداشته باشد، اضافه کرد: امروز بسیاری از دانشگاههای کشور با دانشگاههای خارجی برای مثال استرالیا تفاهمنامه منعقد میکنند تا از آزمایشگاههای آنها استفاده کنند و یا مدرک مشترک صادر کنند، حال باید گفت که مدرک دانشگاههای خودمان چه ایرادی دارد؛ آیا دارای نقص اعتبار است؟
این استاد برجسته فیزیک در دنیا با بیان اینکه من با فرصتهای مطالعاتی 6 ماهه و یک ساله دانشجویان دکتری در خارج کشور موافق هستم زیرا فرصتی برای آشنایی با فضای دانشگاههای خارجی است، عنوان کرد: دانشجویان دکتری باید جذب ایران شوند و مسائل کشور را حل کنند، اما ما عملا این دانشجویان را دفع میکنیم و تحویل غرب میدهیم که این هنر نیست.
گلشنی خاطرنشان کرد: به نظر من بسیاری از تفاهمنامههای مشترک میان دانشگاههای ایران و خارجی فاقد محتوا است و تنها برخی از افراد در آن منفعت میبرند و فرصتی برای رفتوآمد به خارج کشور مییابند. نکته جالب آن است که در برخی از این قراردادها برخی افراد دخیلاند که آنها خود عامل خارج هستند که نمیدانیم اینها را به چه کسی باید بگوییم.
علوم انسانی فرهنگ ساز آینده ایران است
وی با اشاره به اینکه متاسفانه دولتمردان ما به علوم انسانی توجهی ندارند، عنوان کرد: اصولا در ایران علوم انسانی شانی ندارد، در حالی که علوم انسانی فرهنگ ساز آینده ایران است. علوم انسانی است که فرهنگ، غیرت و تعهد دانشجو را با کشورش برقرار میکند.
استاد فلسفه علم دانشگاه شریف ادامه داد: من در خصوص اسلامی کردن علوم، میان علوم تجربی و انسانی تفاوتی نمیبینم، بلکه تفاوت اصلی در درجه آن است؛ علوم انسانی دشوارتر بوده، زیرا انسان موجود پیچیدهای است.
گلشنی با تاکید براینکه بیشتر دانشجویان ما در کشورهای خارجی جذب صنعت میشوند، درحالیکه صنعت در کشور ما روز بهروز به تعطیلی نزدیک میشود، اظهار کرد: میزان دانشجویان پذیرفته شده در دانشگاههای ایران بیش از حد ظرفیت است و از طرفی پول کشور در بانکها خوابیده است؛ درحالیکه باید این سرمایهها در تولید قرار گیرد تا بخشی از این دانشجویان جذب بازارکار شوند. تا زمانی که بانکهای ما سود کلانی را به دیگران میدهند دیگر کسی ریسک نمیکند پول را به چرخه تولید وارد کند.
وی تصریح کرد: مشکل اصلی ما در کشور سهل ممتنع است؛ یعنی یک کار در ابتدا سهل و ساده به نظر برسد، اما وقتی میخواهیم آن را انجام دهیم، میبینیم که چندان هم ساده نیست و موانع زیادی برای انجام آن وجود دارد. اما اگر کار دست فرد درستی قرار گیرد و با تعهد با آن برخورد شود و افراد درستی برای مدیریت آن انتخاب شوند، میتوان این مشکل را رفع کرد.
دانشمندان در ایران شانی ندارند
این استاد برجسته فیزیک در دنیا با تاکید براینکه متاسفانه در ایران به اندازهای که برای ورزشکاران ارزش قائل هستند، با دانشمندان برخورد درستی وجود ندارد، گفت: متاسفانه دانشمندان در کشور ما شانی ندارند؛ زمانی که یک ورزشکار بیمار میشود، بسیاری از افراد سرشناس کشور به دیدار وی میروند و یا ورزشکاران با جوایز ارزنده و تبریکهایی فراوانی مورد استقبال قرار میگیرند که قابل مقایسه با دانشمندان و نخبگان ما نیست.
گلشنی در خصوص اسلامی کردن علوم در کشور، اظهار کرد: هیچ نظریهای یک روزه جای نمیافتد، پس نمیتوان انتظار داشت که آثار اسلامی کردن علوم را طی این 40 سال به طور کامل در کشور مشاهده کرد. تاکنون هر اقدامی در این زمینه صورت گرفته ابتکارات محلی بوده و آن هم چون حمایتی صورت نگرفته، به جایی نرسیده است. در حال حاضر نیز باید به گروههایی که در زمینه اسلامی کردن علوم گام بر میدارند، کمک شود.
فرهنگ رایج در دانشگاههای ما اسلامی نیست
وی با بیان اینکه در حال حاضر برخی کشورها نظیر سوئد و انگلیس نیز به دنبال دینی کردن و خدا باورانه کردن علوم هستند، ادامه داد: تاکنون جمهوری اسلامی ایران سرمایهگذاری بسیار کمی در زمینه اسلامی کردن علوم کرده است و علت آن به این خاطر است که فرهنگی که در محیطهای دانشگاهی ما رایج است، یک فرهنگ اسلامی نیست.
این استاد فلسفه علم اضافه کرد: در دانشگاههای ما علمی آموزش داده میشود و گمان میکنند که این علم فارغ از پیشفرضها است، در صورتی که فلسفه علم نشان داده که هر علمی حاوی پیشفرضها است؛ نباید علم را نتیجه مستقیم آزمایشها دانست؛ زیرا در این صورت هیچگاه اختلاف نظری بین دانشمندان برای نتایج تجربی وجود نداشت.
گلشنی افزود: یک نوع جو بینالمللی از سوی غرب در دنیا ایجاد شده که قصد دارد دین را تضعیف کند که متاسفانه برخی از مسئولین کشور ما نیز متوجه این موضوع نیستند. غربیها به نفع خود میدانند که دین در محیطهای اسلامی تضعیف شود تا مدعی در مقابل آنها باقی نماند.
علم در ایران باید به اعتلای جامعه اسلامی کمک کند
وی با بیان اینکه علم در ایران، زمانی علم محسوب میشود که در جهت رفع نیازهای ملی و نوآوری حرکت کند و به اعتلای جامعه اسلامی کمک کند، تصریح کرد: برنامه دانشگاهها باید در جهت نوآوری علمی و رفع نیازهای ملی باشد که متاسفانه درحال حاضر این چنین نیست و برنامه آنها بیشتر به سمت تولید مقالهها حرکت میکند.
این استاد برجسته فیزیک در دنیا گفت: در حال حاضر تولید مقاله به این منظور است که نام ایران در مجلات بینالمللی ثبت شود، مقالهای که به درد کشور نمیخورد، چه فایدهای دارد، شاید نام دانشگاهها را بالا میبرد، اما محتوایی ندارد. اگر تعداد مقالات زیاد است، باید یک درد از کشور را نیز مداوا کند اما آیا این اتفاق افتاده است؟ تاکنون چند نظریه و تعبیر در دنیا به نام ایران ثبت شده است؟
گلشنی بیان کرد: بر اساس آیات و روایات در دین ما، جامعه اسلامی باید یک جامعه برتر باشد، اما متاسفانه مسئولان کشور ما به دنبال یک جامعه برتر نیستند، اگر بودند ما اکنون در بسیاری از حوزهها بینیاز بودیم، اما متاسفانه ما امروز همه چیز را در ایران وارد میکنیم، در حالیکه کشور ما این ظرفیت را دارد که خود تولیدکننده باشد.
وی تاکید کرد: در گذشته بسیاری از ابزارهای روزمره در داخل کشور ساخته میشد، اما امروز از خارج وارد میشود؛ یعنی حساسیتی نسبت به اینکه جامعه اسلامی باید یک جامعه برتر باشد، در بین مسئولان ما وجود ندارد و تمام نگاهها به غرب است.
استاد فلسفه علم دانشگاه شریف ادامه داد: بسیاری از افراد در کشور ما گمان میکنند که غرب باید ما را نجات دهد، درصورتی که غرب ما را هیچگاه نجات نخواهد داد، بلکه ما را رقیب خود میداند؛ نه رقیبی که اکنون آن را تهدید میکند بلکه اگر جوامع اسلامی به یکدیگر بپیوندند، میتواند برای آینده آن خطرناک باشد زیرا دیگر نمیتواند کالاهای خود را به آنها تحمیل کند.