معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی با اشاره به توسعه دانشکده معماری، شهرسازی و هنر اسلامی از راه‌اندازی حداقل هفت رشته از گرایش‌های هنر در این دانشکده در آینده‌ای نزدیک خبر داد.

دکتر محمدرضا هاشمی در گفت‌وگو با خبرنگار دانشگاهی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه خراسان، در ادامه با بیان اینکه «دانشکده معماری، شهرسازی و هنر اسلامی دانشگاه پیش از این تنها به عنوان یک رشته معماری در دانشکده مهندسی ارایه می‌شد» اظهار کرد: پس از مدتی این رشته از این دانشکده جدا و تبدیل به دانشکده معماری، شهرسازی و هنر اسلامی شد.

وی ادامه داد: اما چون این رشته جزو زیرگروه‌های هنر بود، می‌توانست گرایشات آن را نیز شامل شود؛ با این حال عملا کسی به دنبال ملموس کردن پسوند هنر اسلامی نبود که یکی از علت‌های آن شاید کمبود توجه و علاقه بوده باشد.

هاشمی تصریح کرد: در مدیریت جدید دانشگاه ما به دنبال راه‌اندازی حداقل هفت گرایش هنر در طرح خود در این دانشکده هستیم؛ در حال حاضر اولویت ما پذیرش عضو هیات علمی است که باید در شورای جذب دانشگاه این مساله بررسی شود.

معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی اضافه کرد: برای راه‌اندازی این رشته‌ها ما حداقل به دو عضو هیات علمی رسمی نیاز داریم؛ باید توجه داشت تعداد فارغ‌التحصیلان دکتری این گرایش در کشور کم است.

وی خاطرنشان کرد: امیدواریم دانشگاه تا سال 95 حداقل در یک یا دو گرایش در سطح کارشناسی دانشجو بپذیرد.

هاشمی در پاسخ به این سوال که «آیا دانش‌آموختگان فنی و حرفه‌ای و کارودانش نیز می‌توانند در این رشته‌ها پذیرش شوند» گفت: این مساله جزو سیاست‌های وزارتخانه خواهد بود؛ با این حال هم‌اکنون در مراکز غیرانتفاعی این دانش‌آموزان پذیرش می‌شوند؛ به نظر نمی‌رسد محدودیتی در این حوزه وجود داشته باشد.

وی گفت: با این حال ما برای توسعه هنر در کالج دانشگاه نیز در حال فعالیت هستیم؛ در حقیقت در این مجموعه ما به ارائه مدارک عملی و آموزش عالی آزاد خواهیم پرداخت.

هاشمی بیان کرد: یکی از رشته‌های مورد نظر ما در این بخش تدریس بخش‌هایی از هنر سینماست. فعلا در حال کارشناسی طرح هستیم؛ امیداوریم در مهر 94 به صورت درس‌های کالج، این آموزش‌ها ارایه شود.

احتمال پذیرش دانشجو در دو رشته تحصیلی بین رشته‌ای از سال آینده

معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در خصوص اقدامات دانشگاه برای ایجاد رشته‌های جدید، اظهار کرد: یکی از اولویت‌های وزارتخانه که جزو نیازهای کشور در حوزه دانشگاهی نیز بشمار می‌رود، توجه به راه‌اندازی رشته‌های تحصیلی موسوم به بین رشته‌ای است؛ مطمئنا اگر در این حوزه ورود نیابیم، دچار عقب‌افتادگی خواهیم شد.

هاشمی تاکید کرد: البته باید توجه داشت اگر بدون اقدامات کارشناسی در این حوزه ورود یابیم، بعید نیست در آینده با مشکل مواجه شویم.

وی افزود: کار کارشناسی در این حوزه حداقل به دو سال کار زمان در دانشگاه نیاز دارد.

هاشمی با اشاره به نوع دیگر رشته‌های تحصیلی بین رشته‌ای خاطرنشان کرد: نوع دیگر اینگونه رشته‌ها مربوط به رشته‌هایی است که در دانشگاه‌های دیگر راه‌اندازی شده و ما می‌خواهیم آن را وارد دانشگاه خود کنیم؛ البته باید توجه داشت در ایجاد رشته‌های تحصیلی بین رشته‌ای‌ اصل بر نیازهای بومی است.

معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی در ادامه در مورد فعالیت‌های دانشگاه در این حوزه گفت: در حال حاضر گروه‌های ما در حوزه ایجاد رشته‌های تحصیلی بین رشته‌ای اقدامات زیادی انجام داده و پیشنهاداتی ارایه کرده‌اند در حال حاضر برخی از این رشته‌ها توسط دانشگاه به تصویب رسیده و برخی نیز در حال ارزیابی است.

هاشمی اضافه کرد: به عنوان نمونه ما در دانشکده الهیات چند رشته جدید ایجاد کردیم؛ که یکی از آن‌ها فقه مقارن یا فقه مقایسه‌ای بوده است؛ این رشته در خصوص بررسی تفاوت‌ها و اشتراکات فقه در اهل سنت و شیعه است.

وی تصریح کرد: یکی دیگر اقدامات گسترده ما در این حوزه ایجاد رشته‌های تحصیلی بین‌رشته‌ای در حوزه علوم شناختی است؛ این رشته‌ها چهار محور اصلی دارد که یکی از آن‌ها بین دانشگاه و حوزه مشترک بوده و سایر آن نیز تنها به دانشگاه مربوط است.

هاشمی ادامه داد: این رشته‌ها به حوزه روانشناسی، زیست شناختی و علوم پایه و نیز هوش مصنوعی و مهندسی ارتباط دارد.

معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی تاکید کرد: در حال حاضر برای دو رشته از این تعداد موافقت اولیه صورت گرفته و یکی از آن‌ها نیز قطعی شده است که مربوط به علوم مهندسی است؛ یکی دیگر از این رشته‌ها که در دست بررسی است، مربوط به رایانه، در حوزه مهندسی بوده و دیگری در حوزه علوم پایه، تحت عنوان علوم شناختی زیستی، شناخته می‌شود.

وی با اشاره به ارزیابی‌های صورت گرفته در خصوص رشته مربوط به علوم شناختی زیست‌شناختی گفت: برای این رشته موافقت دانشگاه صورت گرفته و برای برنامه‌ریزی بیشتر ما طرح آن را به دانشکده علوم پایه بازگردانده‌ایم.

هاشمی همچنین به سایر رشته‌های در حال برنامه‌ریزی در گروه‌های دانشگاه اشاره کرد و افزود: چند رشته دیگر نیز در حال برنامه‌ریزی وزارتی است؛ به عنوان مثال رشته ریاضیات پزشکی و ریاضیات صنعتی از این دسته است؛ در حال حاضر رشته ریاضیات پزشکی برای بررسی بیشتر به تهران رفته و بخش مربوط به پزشکی آن تصویب شده و بخش مربوط به بررسی مسایل آن در وزارت علوم باقی مانده که کمی زمان‌بر خواهد بود.

وی با بیان اینکه «یکی از مشکلات بین رشته‌ای بینابین بودن مشکل تولی و تصدی‌گری در اداره این رشته‌هاست» اظهار کرد: اخیرا شنیده شده وزارت بهداشت نسبت به رشته‌هایی که جنبه پزشکی دارد، حساسیت داشته و معتقد است این رشته‌ها باید در دل دانشگاه‌های علوم پزشکی ارایه شود.

معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی بیان کرد: از بین رشته‌های تحصیلی بین رشته‌ای، در حوزه کامپیوتر از سال آینده پذیرش خواهیم داشت.

وی ادامه داد: بعید می‌دانم در سایر رشته‌ها به پذیرش سال آینده برسیم. همچنین ما در رشته مهندسی پزشکی مقطع کارشناسی ارشد را در دانشگاه ارایه می‌کردیم که هم‌اکنون به دنبال راه‌اندازی دکتری آن نیز هستیم؛ به احتمال قوی در این رشته از سال آینده دانشجو می‌پذیریم.

هاشمی تصریح کرد: این تعارض مسئولیت‌ها و شفاف نبودن تولی امور، مهم است و مانع کار ما خواهد بود.

تدوین آیین‌نامه اجرایی رشته‌های تحصیلی بین‌رشته‌ای

معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی همچنین از طراحی و تعریف عضو هیات علمی پیوسته در قالب آیین‌نامه خبر داد و بیان کرد: در این آیین‌نامه‌ها اساتید علاوه بر اینکه عضو یک هیات علمی هستند، در رشته‌ای دیگر به عنوان عضو پیوسته در گروه فعالیت خواهند کرد.

هاشمی گفت: این آیین‌نامه ظرف دو ماه آینده به تصویب خواهد رسید.

وی تاکید کرد: با این حال اگر مشغله اساتید و کف و سقف موظف تدریس آن‌ها بالا باشد، با اصل رشته موافقت نخواهد شد.

معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی تدوین این آیین‌نامه را در راستای بومی و واگذاری اختیارات به دانشگاه‌ها دانست و خاطرنشان کرد: بومی‌سازی اختیارات در دانشگاه از مسایل مهمی است که ما نیز دنبال آن بوده‌ایم

.

در راستای تمرکززدایی شوراهای دانشگاه فعال شده‌اند

هاشمی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با بیان اینکه «در راستای تمرکززدایی ما برخی اختیارات را به مدیریت‌های گروه‌های آموزشی واگذار کرده‌ایم» گفت: به همین منظور شوراهای دانشگاه فعال‌تر شده‌اند تا در تصمیم‌سازی ما را یاری کنند؛ ما نیز طرح‌های این شوراها را بازنگری می‌کنیم تا در صورت عدم مغایرت با قوانین، به تمام دانشکده‌ها ابلاغ شود.

وی تصریح کرد: به عنوان نمونه ما آزمون جامع در مقطع دکتری را احیا کردیم؛ پیش از این مقررات آن تبدیل به مقاله‌نویسی و مقاله‌سازی شده بود که آن را به مجرای اصلی بازگرداندیم؛ در حقیقت این شورای گروه است که باید تصویب کند، دانشجو چه برنامه‌ای داشته باشد.

معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی ادامه داد: همچنین باید در واگذاری اختیار برنامه‌ریزی درسی به گروه‌ها ورود یافت تا برنامه‌ها با نیازهای فعلی و آتی جامعه انطباق یابد؛ دانشگاه در بسیاری از جنبه‌ها با وجود ظرفیت نتوانسته وارد شده و نسبت به حل مشکلات اقدام کند.

هاشمی خاطرنشان کرد: تاکنون دانشگاه‌های نسل یک و دو فعالیت داشتند اما هم‌اکنون ما وارد دوره فعالیت دانشگاه‌های نسل سوم شده‌ایم؛ باید برنامه‌ریزی ما در حوزه درسی نیز برای این منظور متفاوت باشد.

معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی با بیان اینکه «هم‌اکنون در دنیا دانشگاه‌های بزرگ ایالتی متکفل رفع نیازهای یک ایالت هستند» خاطرنشان کرد: در کشور ما نیز دانشگاه مادر استان نیز باید بتواند نیازهای استان را برآورده کند؛ برآورده کردن نیازها مستلزم شناخت آن و تغییر برنامه‌ها متناسب با رفع این نیازهاست.

هاشمی تاکید کرد: امروز وزارت علوم نیز دنبال واگذاری مسئولیت به دانشگاه‌هاست؛ شورای معاونان منطقه نیز در همین راستا تشکیل شده است.

وی اضافه کرد: ما نیز جزو اولین شوراهای منطقه‌ای هستیم که وارد عمل شدیم؛ با این حال هنوز تمرکز وجود دارد؛ در حال حاضر هیات ممیزه هر استان در حوزه تخصصی علمی اظهار نظر می‌کند و برنامه‌های دانشگاه‌های هر استان را بررسی و تصویب می‌کند.

معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی بیان کرد: برنامه ما این است که در بازه‌ای پنج ساله برنامه‌های درسی را روزآمد کنیم؛ در حال حاضر فقط سه هیات ممیزه در استان فعالیت دارد.