تخلفات علمی مختص دانشگاه آزاد نیست/الزام دانشجویان به چاپ مقاله در نشریات دانشگاه
رئیس پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه تخلفات علمی در تمام دانشگاه‌ها وجود دارد و مختص دانشگاه آزاد نیست، گفت: دانشگاه آزاد در رویکرد دوره جدید تأکید ویژه‌ای بر ارتقای کیفی پژوهش‌ها، پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها دارد و مکانیزم‌هایی را هم برای کنترل و نظارت دقیق بر تحقیقات قرار داده است.
بابک نگاهداری در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به تأکید ویژه بر ارتقای کیفی پژوهش‌ها در رویکرد جدید این دانشگاه، الزام دانشجویان دکتری به چاپ یک مقاله از رساله دکتری در نشریات علمی دانشگاه، مکلف کردن دانشجوی دکتری به ارائه سمینار در کنگره‌های علمی، ابلاغ استفاده از سامانه مشابهت‌یاب به تمام واحدها و اصلاح مقررات تشویق مقالات را از جمله راهکارهای اعمال نظارت متمرکز کیفی دانشگاه بر خروجی رساله‌ها و پایان‌نامه‌ها دانست.
وی یکی از این مکانیزم‌ها را چاپ مقالات رساله‌های دکتری در نشریات دانشگاهی عنوان کرد و توضیح داد: ۳۸۷ نشریه علمی داریم و در حال سامان‌دهی نظام نشریات علمی درون‌دانشگاهی هستیم تا از ترم بعد این الزام را به وجود بیاوریم که دانشجویان دکتری یک مقاله از رساله‌های دکتری خود را در این نشریات به چاپ برسانند.
رئیس پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی افزود: سیستم پژوهشگاه دانشگاه، نظارت متمرکز کیفی بر خروجی رساله‌های دکتری را از طریق هیئت تحریریه و هیئت داوری مجلات علمی انجام می‌دهد که البته فقط به این کار بسنده نکرده‌ایم.
نگاهداری افزود: همایش‌ها و کنگره‌های علمی دانشگاه را سامان‌دهی کردیم که در هر رشته گرایش حداقل دو همایش یا کنگره علمی در دانشگاه آزاد برگزار کنیم و هر دانشجوی دکتری مکلف باشد در این کنگره‌ها یک ارائه سمینار داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: همچنین از طریق کمیته‌های علمی کنگره بر خروجی پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها نظارت کیفی را انجام می‌دهیم.
ابلاغ استفاده از سامانه مشابهت‌یاب به تمام واحدها
رئیس پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی اظهار کرد:سامانه مشابهت‌یابی را واحد نجف‌آباد دانشگاه آزاد راه‌اندازی کرده و به طور جدی آن را به واحدها ابلاغ کردیم و پیگیر هستیم که تمام واحدها برای مشابهت‌یابی پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها از این سامانه استفاده کنند.
نگاهداری افزود: مقررات تشویق مقالات را هم اصلاح کردیم؛ از جمله اینکه در باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان دستورالعملی وجود داشت و بر اساس آن هر دانشجویی از هر دانشگاه اگر مقاله‌ای می‌نوشت که با مهر تأیید دانشگاه آزاد اسلامی همراه بود، مشمول تشویق قرار می‌گرفت. این در حالی است که در آنجا هیچ نظارتی بر محتوا، صحت و رعایت اخلاق پژوهشی مقالات نمی‌شد.
وی ادامه داد: این قانون و دستورالعمل را لغو کردیم و این نوع مقالات مروری را که بدون پشتوانه پژوهشی و طرح پژوهشی شناسنامه‌دار تهیه شده، مورد تقدیر قرار نمی‌دهیم. همچنین اجازه نمی‌دهیم دانشجویان غیر از دانشگاه آزاد برای بهره‌مند شدن از تشویق مالی هر نوع مقاله با هر کیفیتی به اسم دانشگاه آزاد اسلامی به چاپ برسانند. این تدابیری است که به صورت سلبی و ایجابی انجام دادیم و مقررات ناصحیح را اصلاح کرده و نظارت خود را اعمال کردیم.
روایتی از فریز کردن بودجه پژوهشی
وی در پاسخ به اینکه بودجه پژوهشی امسال افزایش پیدا کرده یا خیر، توضیح داد: امسال تلاش بر این شده که بودجه پژوهشی دانشگاه تثبیت شده و از طریق فریز کردن ردیف‌های بودجه پژوهشی، امکان هزینه‌کرد این بودجه را برای سایر مصارف جاری دانشگاه از بین ببریم و هرگونه درآمد غیرشهریه‌ای پایان‌نامه‌ای که داریم (درآمد شهریه متغیر پایان‌نامه‌ای یا پولی که دانشجویان برای ثبت‌نام واحد پایان‌نامه می‌پردازند) هزینه‌کرد کارهای پژوهشی بشود.
نگاهداری با بیان اینکه این درآمد به سه حوزه پژوهش، فناوری و فناوری اطلاعات اختصاص پیدا می‌کند، گفت: بر این اساس هر منبع درآمدی هزینه‌کرد مصرف در همان حوزه می‌شود. این سیاستی است که در بودجه ۹۹-۹۸ابلاغ شده و مورد تأکید ریاست قرار گرفته است.
وی در پاسخ به اینکه با توجه به منفک شدن معاونت‌های پژوهش و فناوری، هدایت پژوهش‌های کاربردی به چه صورت انجام می‌شود، تصریح کرد: معاونت پژوهش و فناوری را جدا نکرده، بلکه به دلیل اهمیت زیادی که در دوره جدید به فعالیت‌های نوآورانه و تجاری‌سازی فناورانه می‌دهیم، آن‌ها را از یکدیگر مجزا کرده‌ایم.
رئیس پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی افزود: حوزه تجاری‌سازی فناوری، نوپدید است و نباید تحت‌الشعاع حوزه پژوهش قرار گیرد؛ بر این اساس فعالیت‌های آن نیز باید به طور ویژه و اختصاصی در قالب معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه دنبال شود.
نگاهداری تشریح کرد: ارتباط کارکردی وسیعی با معاونت فناوری و نوآوری دانشگاه داریم و یک روح در دو بدن هستیم. در عین حال دانشجو می‌تواند کارهای خودش را در هر یک از این معاونت‌ها دنبال کند. ما قطب‌های علم و فناوری را تعریف کردیم و قطب‌های دانشگاه را به جاهایی از دانشگاه اختصاص می‌دهیم که مراکز رشد، تحقیقاتی و انجمن‌های آن با هم همسو باشند و در یک حیطه اختصاصی کار کنند. در آن صورت مجوز قطب را برای آنجا صادر می‌کنیم. این سیاستی است برای آنکه همنوا و همسو کردن پژوهش، فناوری و نوآوری محقق شود.
