برخی معیارهای داوری

داورها و ارزياب‌ها چه معيارهايي را در رد يا قبول مقاله دخالت مي‌دهند:

  1. اولویت مساله: كه مسأله مقاله داراي اولويت يا اهميت است يا نه؟ اين اهميت از چند جهت است: الف- به روز بودن و مبتلا به بودن. ب- جهت‌گيري تاريخي يا تطبيقي داشتن. ج- پاسخگوي خلأهاي معرفتي بودن د- پاسخگوي نيازهاي اجتماعي و جهاني.
  2. استاندارد بودن عنوان
  3. حساسيت داورها به رخنه‌ها و خطاهاي منطقي: مهم نيست چه حرفي مي‌زنيد. مهم اين است كه دليل، دليلي درست، صلاحيت‌دار و كافي باشد.
  4. عدم تعصب نويسنده.
  5. متناسب بودن روش با مسأله: هر مسأله‌اي روش خاص خود را مي‌طلبد. اگر مسأله تاريخي است بايد به روش خاص تحليلگر تاريخي، مسأله طرح و حل گردد.
  6. غنا و عمق تحليل: تحليل بايستي غني و ژرف باشد و نيز حضور نويسنده و تحليلگر به چشم بيايد. به عبارت ديگر، سرتاسر مقاله "قال" و "يقول" نباشد بلكه به نحو چشمگير "اقول" هم داشته باشد.
  7. ناروا نبودن تعميم‌ها: تعميم ناروا از مصاديق خطاي منطقي است. نمي‌توان با ذكر يكي دو مورد، مطلب را به همه موارد تعميم داد.
  8. به كار نبردن اصطلاحات غيرفني: بايد فرق بين اصطلاحات دقيقاً روشن باشد مثلاً در يك مقاله فقهي فرق "عام و مطلق" دقيقاً براي نويسنده مشخص باشد.
  9. زبان خطابي نداشتن: زبان مقاله بايد دقيق و مطابق با همان رشته علمي باشد.
  10. عدم كلي‌گويي: ادعاهاي گزاف با عباراتي چون: "گفته شده"، "مي‌گويند" اشتباه است. بايستي گوينده سخن معين و مشخص باشد.
  11. عدم فقر منابع: مصاديق فقر منابع عبارتست از: الف- فقدان منابع ب- استفاده از منابع دست چندم ج- فقدان منابع به روز د- استفاده از منابع غيرمعتبر ه‍- سوء استفاده از منابع به عبارت ديگر لشكركشي منابع نباشد يعني هدف نبايد تكثير بدون جهت منابع باشد.

تذكر: در مورد مراجعه به اينترنت، در مقام نقد، به هر سايتي مي‌توانيد ارجاع دهيد. و نيز به برخي سايت‌هاي آكادميك (مراكز پژوهشي و آماري و... ) مي‌توان ارجاع داد. اما در رشته های علوم پایه و فنی مهندسی و بسیاری از رشته های علوم انسانی ارجاع به وبسایت در کل جایز نیست.

  1. عدم جهت‌گيري‌هاي تجويزي توأم با ارزش داوري: لحن مقاله نبايد بر اساس "بايد و نبايد" باشد بلكه بايد بر اساس "هست و نيست" باشد. مثلاً بايد بگوييم انبياء معصوم هستند و دلايلش ذكر گردد نه اينكه انبياء بايد معصوم باشند. منبع:سفری به دنیای ISI